อุบาทว์! ตัวปรสิตขนาดจิ๋ว ที่มีวงจรชีวิตซับซ้อนและอาศัยอยู่ในผู้เป็นเจ้าบ้านหลายชนิด

blog 2024-12-18 0Browse 0
 อุบาทว์! ตัวปรสิตขนาดจิ๋ว ที่มีวงจรชีวิตซับซ้อนและอาศัยอยู่ในผู้เป็นเจ้าบ้านหลายชนิด

อุบาทว์ (Uroleptoides sp.) เป็นตัวพยาธิใบไม้ชนิดหนึ่งที่พบได้ทั่วไปในสัตว์น้ำ FW และ SW เช่น ปลา, กบ, โคยอ, และหอย ซึ่งมีวงจรชีวิตที่ซับซ้อนและน่าทึ่ง อุบาทว์เป็นสมาชิกของไฟลัม Trematoda ซึ่งรวมถึงตัวพยาธิใบไม้หลากหลายชนิด

รู้จักอุบาทว์: พยาธิใบไม้ผู้แอบแฝง

อุบาทว์มีรูปร่างแบนและรีคล้ายกับตัวพยาธิใบไม้ทั่วไป มีขนาดเล็กมาก โดยความยาวของร่างกายมักจะไม่เกิน 1 เซนติเมตร ตัวอุบาทว์เป็นสีเหลืองอ่อนหรือโปร่งแสง ซึ่งทำให้ camouflage ได้ดีในสิ่งแวดล้อม

วงจรชีวิตที่น่าตื่นตะลึง

วงจรชีวิตของอุบาทว์นั้นซับซ้อนและเกี่ยวข้องกับหลายๆ ตัวทำหน้าที่ (hosts) เริ่มต้นจากไข่ของอุบาทว์ถูกขับออกมากับอุจาระของผู้เป็นเจ้าบ้าน (definitive host) เช่น ปลา หรือ กบ ไข่เหล่านี้จะฟักตัวเป็น miracidium ซึ่งเป็น ละอ่อนขนาดเล็ก ที่ว่ายน้ำไปหาหอยเป็นตัวทำหน้าที่ระดับที่สอง (intermediate host)

เมื่อเข้าสู่ร่างของหอย Miracidium จะเปลี่ยนรูปเป็น sporocyst ซึ่งจะเจริญเติบโตและแบ่งตัวเป็น cercariae Cercariae เป็น ละอ่อนที่มีขนยาว และสามารถว่ายน้ำได้ พวกมันออกจากหอยและว่ายน้ำไปหาผู้เป็นเจ้าบ้านที่ใหม่ (definitive host) เช่น ปลา

เมื่อ cercariae เข้าสู่ร่างของปลา จะเจริญเติบโตขึ้นมาเป็นตัวอุบาทว์ trưởng thành ซึ่งจะอาศัยอยู่ในลำไส้ของปลา

ขั้นตอน ชื่อขั้นตอน รายละเอียด
1 ไข่ Expelled with host feces
2 Miracidium Free-swimming larva, searches for snail host
3 Sporocyst Develops in the snail, produces cercariae
4 Cercariae Free-swimming larva with cilia, seeks new fish host
5 ตัวอุบาทว์ trưởng thành Lives and reproduces in the intestine of the fish

แง่มุมที่น่าสนใจของอุบาทว์

  • การแพร่พันธุ์: อุบาทว์เป็น hermaphrodite ซึ่งหมายความว่ามีอวัยวะเพศทั้งสอง sexes อยู่ในตัวเดียวกัน นี่เป็นกลยุทธ์ที่ช่วยให้การ 번านธุ์ดำเนินไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ
  • การปรับตัว: อุบาทว์สามารถทนต่อสภาวะแวดล้อมที่หลากหลาย ซึ่งทำให้พวกมันสามารถอาศัยอยู่ในสัตว์น้ำ FW และ SW ได้

ผลกระทบต่อผู้เป็นเจ้าบ้าน

โดยทั่วไปแล้ว การติดเชื้ออุบาทว์ในปลาและสัตว์น้ำอื่นๆ ไม่ได้ก่อให้เกิดอาการป่วยรุนแรง แต่อาจทำให้ผู้เป็นเจ้าบ้านมีอัตราการเจริญเติบโตช้าลง

อย่างไรก็ตาม ในกรณีที่ปลาได้รับเชื้ออุบาทว์จำนวนมาก อาจส่งผลต่อสุขภาพของปลาและทำให้เกิดการตายได้

TAGS